Baan én bijbaan: "Mijn maatschappelijke werk wilde ik niet opgeven"

Michelle (29) is onderzoeksmedewerker en begeleidt Peter: "Als ik met hem ga zwemmen of hem iets heb kunnen leren, geeft mij dat zoveel vreugde en energie."

Tweeëndertig uur per week werkt Michelle als onderzoeksmedewerker bij de psychiatrische afdeling in een ziekenhuis. Ze doet onderzoek naar de ontwikkeling van kinderen en is coördinator van langdurige onderzoeken naar angst en depressiviteit. Sinds 2013 begeleidt ze ook Peter, een vrolijke jongen met downsyndroom.

"Dat begon als een bijbaan tijdens mijn studietijd," vertelt Michelle. "Ik leerde hem kennen toen hij acht was, ondertussen is hij al zeventien. We kennen elkaar door en door. Als ik met hem ga zwemmen of hem iets heb kunnen leren, geeft mij dat zoveel vreugde en energie. Ik ben emotioneel betrokken bij mijn werk met Peter, omdat de lijntjes zo kort zijn met hem en zijn moeder. Bij mijn vaste baan is dat anders."

Fulltime? Nee, bedankt

Een paar jaar geleden werd Michelle een fulltime functie aangeboden in het ziekenhuis. "Tijdens de bespreking over het aantal uren, heb ik aangegeven maximaal tweeëndertig uur te kunnen werken," zegt ze. "Ik wilde mijn werk met Peter niet opgeven. Hij was gehecht aan mij, en ik ondertussen ook aan hem. Weet je, voor het geld doe ik het niet. Het is leuk extra verdienen, maar ik wil vooral een stabiele haven zijn voor Peter."

Het combineren van twee banen is niet altijd even makkelijk, vindt Michelle. "Zo nu en dan werk ik extra op woensdagavond om Peter te helpen. Dan heb ik al de hele dag gewerkt in het ziekenhuis, eet ik snel mijn avondeten, en ga ik gelijk door. Dat is dan eigenlijk te veel voor één dag. Toch haal ik écht veel energie uit het combineren van twee inhoudelijk verschillende banen."

Geen één zoals Peter

Voorlopig zal Michelle Peter blijven ondersteunen. “Maar, op den duur zal hij begeleid wonen," zegt Michelle. "En dan is mijn functie minder nodig. Dat is helemaal oké. Ik heb dit werk altijd gedaan voor de bijzondere band met hem."

Die speciale band zorgt er dan ook voor dat Michelle geen ander kind wil begeleiden wanneer Peter gaat verhuizen. "Ik zal dan eerder meer werken in het ziekenhuis. Wat ik met Peter heb, zal ik niet snel meer kunnen opbouwen met een ander kind. Ik koester daarom liever mijn mooie herinneringen met hem."

Veertig uur niet meer de norm

Michelle is niet de enige die twee banen combineert, blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Het aantal werknemers dat een baan én bijbaan heeft, is de afgelopen tien jaar met 26 procent toegenomen.

Loopbaancoach Merijn de Beer (41) herkent deze trend bij de mensen die hij ondersteunt. "Uit mijn ervaring weet ik dat veertig uur werken bij één baan niet meer de norm is, waardoor we meerdere functies met elkaar combineren."

Job-on-the-side: waarom?

Mensen kijken kritisch naar de manier waarop zij hun werk willen invullen, ziet De Beer. "Geld verdienen blijft belangrijk, maar aan werkgeluk en zingeving wordt meer waarde gehecht."

Sociale media bevestigen volgens De Beer deze drang. "Veel van mijn cliënten voelen druk om zoveel mogelijk uit het leven te halen. Hierdoor willen ze steeds meer doen, en het liefste allemaal tegelijkertijd.”

Bijdragen aan de maatschappij

Uit onderzoek van de Sociaal Economische Raad (SER) blijkt dat twee op de drie mensen banen combineert vanuit de behoefte om bij te dragen aan de maatschappij.

"Mensen die hun vaste baan combineren met maatschappelijk werk, willen graag een steentje bijdragen," zegt De Beer. "Een groot deel van mijn cliënten zijn in hun privésituatie eerder met maatschappelijk werk in aanraking zijn gekomen. Daardoor hebben ze ervaren hoe bijzonder en dankbaar dit werk is."

Maartje Oliemans (35) is freelance marketeer en begeleidt kinderen met fysieke beperkingen: "Ik wil mij inzetten voor deze kinderen omdat ze nog te vaak onderschat worden."

Maartje Oliemans (35) haalde niet genoeg voldoening uit haar werk als freelance marketeer, en besloot om een baan in de zorg te nemen.

"Ik werk nu vier tot twaalf uur in de week met kinderen die fysiek beperkt zijn," vertelt Maartje. "Ik help hen naar het toilet te gaan, maar ook met hun zelfbeeld en hoe ze kunnen handelen wanneer ze terechtkomen in ongemakkelijke sociale situaties. Mensen kijken soms bijvoorbeeld afkeurend naar mensen met een beperking. Ik bespreek met de kinderen hoe ze hiermee om kunnen gaan."

Flexibiliteit

Dit werk betekent veel voor Maartje omdat ze zelf ook een beperking heeft. "Ik heb het Triple X Syndroom, waardoor ik onder andere last heb van chronische vermoeidheid, hypermobiliteit en lage spierspanning. Door de flexibiliteit van het freelancen kan ik mijn banen zo indelen dat het goed werkt voor mij en mijn lichaam. Ik kan zo bijvoorbeeld minder werken als ik moe ben."

Herkenning

Maartje ziet haar beperking als een voordeel om deze kinderen te begeleiden. "Ik kan goed inschatten wat de kinderen op mijn werk nodig hebben," vertelt Maartje. "Mensen met een fysieke beperking blijven onderschat worden, omdat mensen niet goed weten hoe ze met hen om moeten gaan. Daarom ben ik blij dat ik me kan inzetten voor deze kinderen. Ze kunnen herkenning vinden in mij. Het voelt voor hen, en voor mij, als twee handen op één buik."

Uitdaging

Lange tijd vond Maartje de werkdruk te hoog. Beide banen verwachtten honderd procent van haar. "Ik kon én gunde mezelf niet de tijd om te ontspannen. Gelukkig heb ik geleerd om naar mijn lichaam te luisteren en weet ik beter wat haalbaar is. Ik probeer nu bijvoorbeeld om ’s avonds niet meer te werken, hoe verleidelijk dat ook is."

Heeft Maartje weleens gedacht om haar bijbaan op te zeggen? "Nee, dat wil ik echt niet," zegt Maartje. "Ik kan mijn passie voor marketing waarmaken en tegelijkertijd iets betekenen voor mensen met een beperking. Juist die verschillende banen samen, geven mij enorm veel energie."

Bewaak je grenzen

De Beer ziet veel voordelen in het combineren van banen, maar waarschuwt voor de extra werkdruk. "Het is belangrijk om je eigen grenzen te bewaken. Als dat je lukt, kan je heel goed twee banen combineren. Én je doet in een korte tijd, door de verschillende functies, snel nieuwe ervaringen op. Dat kan voordelig zijn voor je verdere carrière en je vergroot je kennis op verschillende vlakken."