David Bowie Special

Als je het over iconen uit de popmuziek hebt, mag er een iemand zeker niet ontbreken: David Bowie. Hij was meer dan vijf decennia actief. Van een piepjonge tot een gedistingeerde man op leeftijd: altijd toonaangevend. Zijn stage persona zijn legendarisch: de buitenaardse, androgyne Ziggy Stardust en de creepy Thin White Duke. Aan de hand van vijf songs een klein inkijkje in het leven van deze bijzondere muzikant.

Beluister de special:

David Bowie en de eerste man op de maan

17 jaar was David - toen noemde hij zichzelf nog Davie Jones - toen hij dit nummer uitbracht: 'Liza Jane'. Hij kwam er mee op tv, en het nummer kreeg wel wat airplay op radio, maar het was nog geen doorslaand succes. Ook de songs die hij de jaren daarna maakte, werden geen hits.

David experimenteert met meer dan muziek

David experimenteerde ondertussen ook met performance arts, circus en dans - hij had nog niet besloten dat hij echt een muziekcarrière ambieerde. Sterker nog, hij dacht eigenlijk dat hij schrijver zou worden.

''I hadn't fully felt that I wanted to be a performer as considered more as a writer. I thought that I was gonna write musicals.''

Hit met Major Tom

Toch, toen hij zichzelf eenmaal David Bowie doopte - om niet verward te worden met Davy Jones van The Monkees - scoorde hij in 1969 eindelijk een hit. Puur geluk en een goed liedje, of ook extreem goed getimed? Hij bracht 'Space Oddity' namelijk uit vijf dagen voordat de eerste mens voet zette op de maan.

''I hadn't really thought out what kind of sound I wanted to use making records.''

Astronaut Major Tom, de hoofdpersoon uit het liedje, zou nog vaker zijn opwachting maken in liedjes van Bowie - in 'Ashes To Ashes' en 'Hello Spaceboy'.

Beluister het fragment:

David Bowie en Frank Sinatra... op Mars

Na het succes van 'Space Oddity' bleef verder hitsucces even uit. Drie jaar lang experimenteerde David er muzikaal lustig op los, tot hij in 1971 een redelijk commercieel klinkende plaat uitbracht: Hunky Dory. Op die plaat ook het nummer 'Life on Mars', een bizar popliedje met een bijna even zo bizarre historie.

'My Way' ging niet Davids way

Toen David nog niet zo’n ster was, schreef hij naast nummers voor zichzelf ook liedjes voor anderen. Met weinig succes trouwens. Zijn publisher liet hem het Franse nummer 'Comme d'habitude' horen en vroeg hem, of hij daar misschien een Engelse tekst voor kon leveren. Dus zo geschiedde..

''So I wrote this god awful lyric. It was dreadful.''

David zong de lyrics zelf in, over de oorspronkelijke Franse muziek. De publisher wees het nummer volgens David zelf terecht af. En belde een andere songwriter, Paul Anka, die vervolgens met deze song op de proppen kwam: Frank Sinatra - 'My Way'.

'Life On Mars' als reactie op Frank Sinatra's hit

David baalde als een stekker en niet alleen vanwege de misgelopen inkomsten…en dat was precies de reden dat hij 'Life On Mars' neerpende. Het werd een van Bowie’s vreemdste nummers, maar ook een heel bekend nummer. Het werd door de BBC beschreven als “een kruising tussen een Broadway musical en een Salvador Dali schilderij”.

Barbra Streisands gruwelijke cover

OK, het is nog net geen 'My Way', maar ook van 'Life On Mars' zijn talloze covers van gemaakt. De ergste is echter wel die van Barbra Streisand. David zelf had daar echt geen goed woord voor over.

Beluister het fragment:

Hoe David zichzelf opnieuw uitvindt als Ziggy Stardust

Op het album Hunky Dory, waar ook 'Life On Mars' opstaat, geeft David met het nummer Changes al een kleine voorbode van wat zal komen. In 1972 vond Bowie zichzelf en zijn band namelijk helemaal opnieuw uit. Enter… Ziggy stardust & Spiders Of Mars.

Bisexuele buitenaardse rockster

Ziggy Stardust, een bisexuele buitenaardse rockster, die een leven leidt vol sex, drugs en rock ’n’ roll. Het is niet langer David Bowie op het podium, maar zijn buitenaardse alter ego. Samen met zijn net zo uitzinnige band vormde hij een visueel en muzikaal spektakel dat in die tijd ongekend was.

''It wasn't just him. It was the entire concept.''

Mick Ronson, Bowies gitarist

Bowies bassist Mick Ronson heeft een enorme stempel gedrukt op de ontwikkeling van David Bowie in de seventies. Van een enigszins folky sound van Davids eerste albums bracht hij Bowie tot de uitzinnige, psychedelische folkrock mix van Ziggy.

Ronson was ook een van de Spiders van Mars, de band rondom Ziggy. Hij en Bowie vulden elkaar perfect aan, wat goed te zien is in hun baanbrekende tv optreden bij Top of the Pops in 1972.

''It was 'where were you when David Bowie did Starman at Top of the Pops?'''

Einde van Ziggy Stardust

Ziggy Stardust was geboren, en hij was een ster. Voordat Ziggy heel Davids leven overnam, bracht David hem om zeep. Op het podium, aan het einde van zijn tour. Ziggy verdween van het podium, en werd opgevolgd door … Aladdin Sane, een nieuw karakter. Er zouden er nog vele volgen. Want als David iets niet interessant vindt, nog altijd niet, dan is het wel in herhaling vallen.

''I very rarely follow up an album with a similar album.''

Beluister het fragment:

John Lennon was David Bowies grote held

Zijn eerste echte Amerikaanse hit scoorde David Bowie in 1975, met het nummer 'Fame'. Bowie had Engeland niet lang daarvoor verruild voor Amerika.

David de "soulboy"

Hij was geïnteresseerd geraakt in de sexy zwarte soulmuziek die er vandaan kwam. En besloot dat zijn nieuwste creatie een echte “soulboy” zou worden. Het resultaat was zijn album “Young Americans”.

Tony Visconti & Luther Vandross

Voor de productie belde hij Tony Visconti, de producer met wie hij al sinds het prille begin samenwerkte. Die wist als geen ander hoe David graag te werk gaat.

''Virtually every Bowie-album began as a phone call.''

David had een hele band vol Amerikaanse muzikanten om zich heen verzameld, waaronder een jonge zanger die later een enorme soulster zou worden: Luther Vandross.

''I was scared. I never met a star before. It was kind of an intimidating experience.''

David ontmoet zijn grote voorbeeld John Lennon

Maar nog opmerkelijker is de andere gastmuzikant op dit album: John Lennon. Hij schreef de grote hitsingle van dit album, 'Fame', samen met David. Daarmee kwam een wens van Bowie uit, want hij was een enorme Lennon fan.

''He defined for me at any rate how one could twist and turn the fabric of pop.''

De twee ontmoetten elkaar voor het eerst op een feestje in 1974, en David was stik nerveus. Daar stond zijn grote held, maar een paar jaar ouder dan hijzelf, maar een genie en een icoon...

''I thought: 'It's John Lennon, I don't know what to say. Don't mention The Beatles, you'll look stupid.' And he said 'Hello Dave' and I said 'I've got everything you made, except The Beatles.''

Toch kwam het helemaal goed, na die ongemakkelijke eerste ontmoeting.

Bowie en Lennon maken 'Fame'

In januari 1975 doken de heren samen de studio in in New York, voor maar een dagje jammer genoeg. Dat leverde een cover van deze Beatles song op, 'Across the Universe', en het nummer dat later Bowies eerste nummer 1 hit in de USA zou opleveren: 'Fame'.

Beluister het fragment:

Bowies Berlijnse jaren en Iggy Pop

Was David ten tijde van Young Americans gefascineerd door Amerikaanse plastic soul, daarna raakte hij geïnspireerd door de kille, elektronische klanken die uit Europa kwamen: de sounds van bands als Neu! en Kraftwerk, uit Berlijn. Het zou hem uiteindelijk naar Berlijn lokken, samen met Iggy Pop, die hij had leren kennen in een bar in New York.

David Bowie en Iggy Pop zwaar de weg kwijt

Beiden kampten met een zware drugsverslaving rond die tijd - Iggy zat zwaar aan de heroïne, en David was compleet de weg kwijt. Hij leefde in een volledig zwart geschilderd huis op een dieet van melk en rode pepers en heel, heel veel cocaïne. Hij had het album Station To Station gemaakt, maar herinnerde zich eigenlijk helemaal niets van dat opnameproces.

Het was tijd voor een nieuwe start

Iggy en David namen hun intrek in een Berlijns appartement en gingen aan de bak. De twee hadden een wederzijdse bewondering voor elkaar en bleken heel goed samen te kunnen werken. Ze inspireerden elkaar enorm. Samen met David maakte Iggy zijn albums The Idiot en Lust for Life. Het nummer 'China Girl', dat de meeste mensen kennen in de versie van David Bowie stond veel eerder al op The Idiot van Iggy Pop.

Toni Visconi en Brian Eno

Iggy was niet de enige met wie Bowie samenwerkte in Berlijn. Zijn vriend en producer Tony Visconti pakte ook het vliegtuig naar Berlijn. Maar er miste nog iets..Last but not least kwam er versterking van Brian Eno... Die laatste hielp David om alle inspiratie die hij opdeed in Berlijn om te zetten in muziek.

'Heroes'

David zou uiteindelijk 3 albums maken in Berlijn, die, heel toepasselijk, de Berlijnse Trilogy worden genoemd. Het zijn Low, Heroes en Lodger. Het allerbekendste nummer van het Berlijnse trio - het nummer dat hem een wereldwijde hit zou opleveren, is 'Heroes'.

Beluister het fragment: