Weezer: Een interview met frontman Rivers Cuomo

Op 1 april kwam The White Album uit, of eigenlijk gewoon het vierde titelloze album van Weezer, hun tiende studio-album in totaal. Het album staat vol met liedjes over of geïnspireerd door het leven in Californië. Na jarenlang wisselende resultaten lijkt de band weer helemaal terug in topvorm te zijn -- het vorige album Everything Will Be Alright In The End en zeker ook dit White Album valt goed bij de critici en inmiddels is The White Album ook binnen gekomen op 4 in de Amerikaanse albumchart.

Een bijzonder moment voor de band, die na het succesvolle debuut (The Blue Album) en het in eerste instantie geflopte (maar later als cult-album veelgeprezen) tweede album Pinkerton constant op zoek is geweest naar de juiste formule.

Beluister de special:

"Ik ben altijd bang en bezorgd dat niemand van de nieuwe songs houdt"

Allereerst, en dat meen ik uit de grond van mijn hart: gefeliciteerd met, maar ook bedankt voor het nieuwe album. Het is... nou ja, je hebt het waarschijnlijk zelf al gemerkt tijdens de laatste paar shows - ik bedoel, die nieuwe songs. Mensen staan mee te zingen alsof het nu al Weezer-klassiekers zijn.

Nou, dat hoop ik wel. Ik ben meestal de meest pessimistische persoon in de zaal. Altijd bezorgd. Bang dat niemand van de nieuwe songs houdt, niemand mee staat te zingen, dat iedereen zich gewoon staat te vervelen.

Kijk je wel eens om je heen? Ik was bij het concert in Londen en daar stond niemand zich te vervelen hoor!

Ik probeer altijd mijn ogen half open, half gesloten te houden. Dan stel ik me een grote, feestende menigte voor. Blij, crowdsurfend, in de moshpit. Maar soms kijk ik per ongeluk toch even en dan kijk ik net vol in het gezicht van die ene persoon die helemaal stil staat.

Het nieuwe album, 'Weezer', ook wel The White Album, is een liefdesbrief aan Californië. Ik ben daar ooit een paar dagen geweest, maar meer ook niet. Ik vond het een erg intrigerende plek, maar kun je me er iets meer over vertellen? Wat is er zo geweldig aan de Golden State?

Nou ja, het gaat allemaal om de chemie tussen het individu en de locatie. De manier waarop Californië mij raakt, hoeft niet de manier te zijn waarop het jou of iemand anders raakt. Ik ben opgegroeid in New England en dat is echt een heel andere mindset. Wij stammen af van de pelgrims, de puriteinen. Die hier in Amsterdam trouwens nog een tussenstop maakten vlak voordat ze naar de VS kwamen. Het is een cultuur van zelfbeheersing, zelfonthouding, stijfheid en intellect. Heel, heel anders dan de levenswijze in Zuid-Californië.

Het heeft me vijfentwintig jaar gekost sinds ik naar LA verhuisd ben om echt te zeggen: oké, we zijn hier, dit is wie we zijn. Laten we er nu echt induiken en zien waar het allemaal om draait. Het was niet eens mijn eigen idee, het was onze nieuwe manager, die zei: "jullie zouden eens een echt strandalbum moeten maken". En hij had gelijk. We zijn de band begonnen in Santa Monica, we wonen er al vijfentwintig jaar. Op de één of andere manier was het ons nooit eerder te binnen geschoten, maar het is eigenlijk het meest voor de hand liggende voor ons om te doen.

Voor mij is Weezer altijd een typische westkust band geweest. Maar zoals je zegt, jullie zijn geen van allen daar opgegroeid. Was het moeilijk aanpassen aan die totaal andere cultuur?

Ik woonde in eerste instantie in Hollywood, en dat is zo’n wereld van verschil met de oostkust. Hollywood is dan ook weer totaal iets anders als bijvoorbeeld Santa Monica, of Venice Beach. Hollywood is... anders. Maar op het moment dat ik daar woonde was het de muziekhoofdstad van de wereld, of liever nog de rockbandhoofdstad van de wereld. Je kunt je voorstellen dat voor iemand die uit een klein stadje uit het noordoosten kwam, het heel opwindend was om daar te zijn. Maar het lukte me maar niet om in Hollywood iets te schrijven dat de wereld zou veranderen.

Eigenlijk bij toeval ben ik toen verhuisd naar Santa Monica en eenmaal daar aangekomen schreef ik meteen The Sweater Song, My Name Is Jonas, Only in Dreams… allemaal liedjes die op onze eerste plaat terecht zijn gekomen. Weezer kwam bij elkaar en begon te repeteren ... het hing als magie in de lucht, de chemie tussen ons. Niemand van ons komt daar vandaan, we komen allemaal van de oostkust. Maar het is daar waar we elkaar hebben ontmoet, waar we begonnen te spelen. Het zit ‘m in de lucht, de koelere temperaturen in de zomer, de frisse wind, de oceaan.

"Ik was ook altijd zo'n fanatieke fan. Wilde van mijn favoriete bands ook alles weten."

Ook typisch westkust is natuurlijk de muziek van the Beach Boys, een grote invloed op jouw werk. Dat zijn ze altijd al geweest, maar op the White Album misschien wel meer dan ooit. Zijn er meer specifieke westkust bands waarvan je denkt dat hun muziek onlosmakelijk met hun locatie verbonden zijn?

Ik denk dat het geldt voor elke kunstenaar. Je bent echt een product van waar je vandaan komt. Kijk maar naar de Seattle bands. Als ze uit laten we zeggen San Diego of zo waren gekomen had hun muziek heel anders geklonken. Ze zijn een product van waar ze vandaan komen. En hetzelfde geldt voor de bands uit het zuiden van Californië, zoals Jane's Addiction of No Doubt. Sublime, The Offspring. Green Day misschien, alhoewel die wel een beetje anders zijn, omdat ze uit Noord-Californië komen, Berkeley.

Is dat een groot verschil?

Oh zeker ja, dat is nogal een verschil. Vooral mensen uit de omgeving van San Francisco. Zij zien zichzelf als heel verschillend, zelfs tegengesteld aan de Southern Californië levenswijze. Zo gezien is Green Day meer iets van een tegencultuur, contra-mainstream soort houding.

Is Californië inmiddels je thuis?

Ja absoluut. Ik ben er ook wel eens bewust van weg gegaan hoor. Na de eerste plaat verhuisde ik terug naar Boston en maakte daar het tweede album, Pinkerton. Dat is weer heel erg New England. Puriteins. Sneeuw. Kou. Donker. En het is echt wel een goed album, maar het is niet de grootste en beste versie van wie we kunnen zijn.

Maar je hebt het album wel weer leren te waarderen. De laatste keer dat jullie in Nederland waren, in 2001, rondom The Green Album, zag ik jullie show in de Melkweg. Jullie zaten toen in de “we spelen niks van Pinkerton” periode. Nu staan tracks daarvan als The Good Life en El Scorcho op de setlist en in Amerika speelden jullie tijdens de Memories Tour het album zelfs avonden achter elkaar integraal live! En toch krijg ik ook nu nog steeds het gevoel alsof je je probeert te verontschuldigen voor dat het niet de beste versie van Weezer is. Persoonlijk denk ik dat er niet echt “een beste versie” van jullie bestaat. Elk album vertegenwoordigt Weezer in een bepaalde tijd, of een state of mind. Ze zijn me allemaal heel dierbaar en volgens mij staat Pinkerton ook weer wat hoger in je eigen aanzien, toch?

We willen gewoon dat onze shows voor iedereen in de zaal zo goed mogelijk zijn. Soms betekent dat het spelen van meer Pinkerton songs, soms minder.

Fans zijn door de jaren heen heel belangrijk geweest voor Weezer. Ze lieten jaren na verschijnen de liefde voor Pinkerton blijken, droegen door één op één contact met jullie tijdens de Weezer Cruises bij aan het ontstaan van het vorige album, Everything Will Be Allright In The End. En nu is het nieuwe album zelfs geproduceerd door een uitgesproken groot Weezer fan, Jake Sinclair. Hij speelde vroeger zelfs in een Weezer tribute band. Heb je je altijd wel beseft hoe diep de liefde voor je band gaat bij de hardcore fans?

Jazeker! Vanaf het prille begin hebben we een heel gepassioneerde fanclub. Ik kan me daar wel in vinden, ik was ook altijd zo’n fanatieke fan. Wilde van mijn favoriete bands werkelijk alles weten, al hun interviews en biografieën lezen. Probeerde er ook achter te komen welke instrumenten ze speelden, wat de betekenis van hun teksten waren. Dat werk.

Zijn er ook nu nog steeds bands die je op die manier inspireren?

Niet per se een band, maar wat daar heel dicht bij in de buurt komt is poëzie. De laatste jaren ben ik me daar echt in gaan verdiepen, het werk van Anne Sexton bijvoorbeeld. Ik heb veel van, maar ook over haar gelezen. En ook Ernest Hemingway. Geen muzikanten dus, maar ze hebben hetzelfde effect op me. Ik ben voor hen ook echt door een superfan-fase heen gegaan.

Is dat ook terug te vinden in je songteksten?

Ja, Hemingway was zeker een grote invloed. Hij leerde te schrijven toen hij werkzaam was als journalist. Zijn baas gaf hem constant de opdracht puur feitelijk verslag te doen en elke vorm van emotie achterwege te laten. Daarmee heeft hij echt een revolutie in de Engelse literatuur ontketent. Feitelijk waarnemen met extreem veel oog voor details. Zo ben ik de afgelopen twee jaar ook te werk gegaan. Als ik uit ging of in een café zat keek ik om me heen en nam elk detail, elk gesprek in me op. Dat komt heel sterk terug in de teksten op The White Album.

"Een opvolger? Op dit moment ben ik even helemaal in de war, maar ik weet ook dat dit altijd gebeurt als we een album uitbrengen."

Waar al veel over geschreven is: veel van de teksten op The White Album zijn ontstaan door afspraken die je maakte via Tinder en de mensen die je daardoor ontmoette. De tekst van leadsingle King of the World gaat echter over je eigen vrouw, over haar angsten en fobieën. Heel persoonlijke teksten. Hoe reageerde ze toen ze hoorde dat ze zo uitgebreid beschreven werd in een liedje?

Ze stond er gelukkig heel open voor. Ze heeft in haar leven veel geleden als gevolg van een fobie die ze heeft, waarbij ze zich andermans leed extreem aantrekt. Dus stel ze las iets op Yahoo of zo over een aardbeving waar veel mensen bij omgekomen waren, dan werd ze daar vreselijk depressief van. Maar daar schaamde ze zich dan ook weer heel erg voor, dus stopte ze dat weg. En dat kropte maar op en op. En dat maakte haar lijden alleen maar groter. Toen ik haar vertelde dat ik daar over geschreven had, zag ze het vrijwel meteen als een goede zaak dat haar verhaal werd verteld. Dat als er meer mensen zijn met dit probleem, die zouden weten dat ze niet alleen zijn. En dat het okee is om er over te praten.

En heeft het al geholpen?

Haar bedoel je?

Ja?

Nou, elke keer als ze het er over moest hebben, zoals bijvoorbeeld toen ze het aan haar ouders moest vertellen, werd het steeds iets makkelijker om aan te snijden. Dus ja. Elke keer als ze erover praat, wordt het een minder groot probleem voor haar.

Ik heb ergens gelezen, en als het klopt ben ik daar heel blij om, dat je nu al bezig bent met een opvolger. Klopt het? Is er een Black Album in voorbereiding?

Ja…, nou. Tja. Weet je, de releaseweek van een nieuw album is voor mij altijd de meest deprimerende periode van het jaar. Ik ben normaal gesproken echt de meest blije, meest creatieve persoon. Elke dag met een glimlach opstaan, werken aan muziek en gewoon domweg gelukkig - tot aan de release van het album. Dan komen de recensies, de verkoopverwachtingen.

Lees je nog steeds recensies?

Normaal gesproken altijd nog, maar deze keer niet. Wat ik wel heb gedaan is even kijken op Metacritic, daar zag ik dat het gemiddelde cijfer een 7,3 is. Dat vind ik genoeg info voor nu.

Nou, laat me je geruststellen: ik vind het een meesterlijk album. Natuurlijk hoop ik dat er ook snel een opvolger komt, maar als die Black Album verhalen niet zouden kloppen luister ik met liefde The White Album steeds weer opnieuw.

Ah ja, wat ik wilde zeggen. Ik ben inderdaad een maandje of zes bezig geweest met The Black Album, maar de laatste twee weken... ik weet het niet. Ik ben gewoon helemaal in de war, weet echt even niet wat te doen of welke richting op te gaan. Maar tegelijkertijd weet ik ook dat me dit elke keer gebeurt als we een album uitbrengen. En weet ik dat ik mezelf over een paar weken weer bij elkaar raap, het verleden en heel The White Album weer vergeet en doorga. Vooruit, de toekomst tegemoet marcherend.