The Smashing Pumpkins - Mellon Collie and the Infinite Sadness

In de Special het verhaal achter dit derde album, met daarop maar liefst 28 tracks, waarmee Billy Corgan en co. zich definitief op de kaart zetten.

Beluister de special:

“Alternatieve muziek is alleen maar een stempeltje om geld te verdienen”

Met het derde album, Mellon Collie And The Infinite Sadness, laten The Smashing Pumpkins zien wat ze allemaal in huis hebben. Het is een bijzonder imposante, maar ook een riskante zet, om zo’n ambitieus en divers album uit te brengen. Het pakt, zoals we inmiddels weten, goed uit voor The Smashing Pumpkins, het wordt hun meest succesvolle release ooit.

Donkere kant aan het succes

Toch zit er ook een donkere kant aan het succes. Terwijl de bekendheid en de status van de band groeit, nemen de problemen en de stress in de band even hard toe. En het was vanaf het begin, op zo’n zachtst gezegd, al niet de meest stabiele band.

De eerste ontmoeting

De vier originele bandleden ontmoeten elkaar eind jaren 80 in Billy geboortestad Chicago. Frontman Billy loopt al een tijdje met het idee rond om een band met de naam The Smashing Pumpkins te beginnen. Het idee krijgt vorm wanneer hij gitarist James Iha tegen het lijf loopt. Niet veel later komt bassiste D’Arcy Wretzky erbij en met de komst van drummer Jimmy Chamberlin is de originele line-up compleet.

Controlfreak Billy Corgan

Tijdens dit prille begin lijkt het nog een sterke viereenheid, maar al snel ontpopt Billy zich tot meer dan gitarist en frontman alleen. Dat wordt al duidelijk bij de opnames van het eerste volledige album Gish dat in mei 1991 verschijnt.

Billy is een perfectionist en om het beste resultaat resultaat te behalen, speelt hij zelf uiteindelijk zo goed als alle gitaar- en basspartijen in. Je kunt je voorstellen dat James en D’Arcy hem dat niet in dank afnemen. Billy is een enorme controlfreak, en daar maakt hij geen geheim van. Hij bepaalt hoe een Smashing Pumpkins album gaat klinken.

Butch Vig en alternatieve muziek

De band heeft moeite met het immense succes van ‘alternatieve muziek’ dat begin van de jaren ‘90 opduikt. Wel ironisch: hun debuutalbum wordt geproduceerd door Butch Vig, de man die ook HET album van 1991 produceert, waardoor alternative definitief mainstream wordt: Nevermind.

Beluister het fragment:

“Ik verlang naar de onschuld van vroeger”

Tijdens de tour van The Smashing Pumpkins die op de release van debuutalbum Gish volgt, gaat de relatie uit, die eerder tussen James en D’ Arcy is opgebloeid. Drummer Jimmy raakt aan de drugs en Billy raakt in een diepe depressie.

Opnames album twee zijn drama

Intern is het dus een zooitje, maar het debuutalbum doet het redelijk waardoor ze bij een groter platenlabel terechtkomen. Na de tour gaan ze aan de slag met album nummer twee. De opnames van Gish waren al geen feest, maar dat is nog niks vergeleken met deze sessie. Het is dankzij heel veel moeite van hun producer Butch Vig, dat de band niet uit elkaar valt. De sfeer is om te snijden en de producer heeft een dagtaak aan het verplegen van de gekrenkte ego’s.

Eerste mainstream succes met Siamese Dream

Ondanks de drama’s in de studio, krijgen ze met Siamese Dream wel het eerste mainstream succes. Singles als ‘Today’ en ‘Disarm’ doen het goed. Maar waar gaat 'Disarm' eigenlijk over? Het nummer lijkt vooral te gaan over de onschuld die de bandleden nog hadden voor de ene ruzie zich op de andere stapelde...

Beluister het fragment:

“We breken door of gaan kapot. Dat is alles”

Na de release van het tweede album Siamese Dream volgt opnieuw een periode van zeer intensief touren voor The Smashing Pumpkins waarmee ze een stevige live-reputatie opbouwen.

'alles of niks' album nummer drie

Dan is het tijd om opnieuw de studio in te gaan, voor het ‘alles of niks’ album. Met dit album moet de definitieve doorbraak komen, anders is het klaar. De bandleden kunnen tegen die tijd zowaar redelijk met elkaar door een deur, maar aldus Billy:

Billy: "Because we’ve been growing up into very different people, it’s harder and harder to keep that core of musical unity. The music business is not pretty. Putting ourselves out like we do. As an honest band. Doesn’t make our lives any easier. We still love to play the music. But the Smashing Pumpkins is not going to go back to playing in bars in Chicago. It either goes up or it goes away.”

Dubbelalbum Mellon Collie And The Infinite Sadness

Na maanden in de studio komen ze eruit met bijna 60! nieuwe nummers. Na een strenge selectie halen 28 ervan Mellon Collie And The Infinite Sadness.

Als eerste single verschijnt ‘Bullet With Butterfly Wings’. Billy schrijft de opzet al tijdens de sessie voor Siamese Dream, maar maakt het pas twee jaar later, in 1995, af. Met de single komt de grote doorbraak, waardoor ze voorgoed de kroegen in Chicago achter zich kunnen laten. Het wordt Smashing Pumpkins’ eerste top 40 hit in Amerika.

Beluister het fragment:

“Twee cd’s in plaats van één gaven ons zoveel meer vrijheid”

De verschijning van een dubbelalbum Mellon Collie And The Infinite Sadness, met 28 allemaal nieuwe nummers, is iets bijzonders. Maar voor de band is het een heel logische keuze. Drummer Jimmy legt uit hoe dat komt.

Drummer Jimmy over de 28 tracks

Jimmy: “Just in our everyday rehearsal we encompass such a wide variety of music that in order to get it al on a cd it was gonna have to be a dubbel record. When your The Smashing Pumpkins, and you put out a single record. there are certain expectations that we put on ourselves and our fans put on us. To deliver like the best rock and the best slow song the best stringy songs and with the dubbel cd it gave us the opportunity to spread it out a little bit more."

Door twee cd’s te maken hebben ze ook veel meer creatieve vrijheid. Het maakte niet uit hoeveel akoestische of gekke nummers ze op het album zetten.

Billy Corgan blijft de baas

Hoewel er wordt gezegd dat het dit keer iets meer een groepsproces is, schrijft Billy zoals altijd bijna alle nummers. Twee van de 28 nummers zijn van de hand van gitarist James. Hij schrijft er veel meer, maar Billy wil ze niet op het album.

'1979' toch op het album

‘1979’ is de laatste van de vele nummers die Billy voor het album schrijft. Het haalt in eerste instantie de definitie selectie niet eens. Flood, de producer van Mellon Collie and the Infinite Sadness, vindt het niet goed genoeg en wil het schrappen. Billy schaaft daarna vier uur aan ‘1979’ en weet met die versie Flood te overtuigen. En maar goed ook, want deze tweede single komt ook hoog in de hitlijsten. ‘1979’ is Billys meest persoonlijke liedje van het album. In de uiteindelijke versie klinkt het heel erg als een New Order-liedje.

Beluister het fragment:

“Dit album was onze ‘fuck you’ naar de wereld”

Mellon Collie And The Infinite Sadness is niet het laatste Smashing Pumpkins-album dat verschijnt, maar wel het laatste uit de succesvolle tijd. De band valt niet lang er na uit elkaar - Billy keert een poosje terug met de band Zwan. Inmiddels bestaat de band weer, maar Billy is het enige overgebleven originele bandlid.

Reactie op muziekpers

Nu Billy terugkijkt op Mellon Collie, ziet hij het als het belangrijkste dat de band heeft gemaakt. Het was ook een reactie op hoe de muziekpers ze altijd in de grunge-hoek plaatste, omdat ze nou eenmaal met gitaren doorbraken in 1991.

Beluister het fragment: