Editors in de spotlights

Editors komen 2 oktober 2015 met hun vijfde album In Dream. In MetMichiel duiken we in de geschiedenis van de band en vertellen we het verhaal van de band aan de hand van albums één tot en met vier. Editors weten inmiddels wel raad met volle festivalweides, maar dat was ooit anders. In het begin waren ze een goede band, maar nog geen performers. Dat hebben ze afgekeken van hun voorbeeld R.E.M. Dat en veel meer hoor je in de Special.

Beluister de special:

The first show in Paradiso was hot and sweaty, it was an amazing feeling."

Editors is uitgegroeid tot een band van headliner formaat en is goed voor miljoenen verkochte albums wereldwijd. De band doet het eigenlijk vanaf het prille begin in ons land heel erg goed. Sterker nog, hun allereerste gig buiten de UK was in de Paradiso in Amsterdam, op het London Calling festival.

"It's what a lot of UK bands do. It's one of the first trips abroad. I mean going to the Paradiso, being in Holland; it's a great experience. I remember it very well. And the room was packed, and people were enjoying it. To be in a different country and for people to get your music is a nice thrill. It was hot and sweaty, it's an amazing feeling."

Single 'Bullets'

Dat was in 2005. Single 'Bullets' was toen net uit en later dat jaar zou het debuutalbum The Back Room uitkomen. De band bestond toen al een jaartje of drie, onder verschillende namen.

Tom, Russell, Ed en Chris

De vier bandleden - zanger Tom, bassist Russell, drummer Ed en gitarist Chris - kenden elkaar van de universiteit in Stafford. Daar speelden ze hun allereerste concertje, toen nog met een andere drummer. Ed, die niet veel later de vaste drummer van de band zou worden, stond bij die eerste gig wel in het publiek.

"We were Uni mates. Ed was in the audience. It was his birthday, we played him 'Happy Birthday'. We weren't very good, haha."

Birmingham

Na de universiteit verhuisden ze allemaal naar Birmingham, op aanraden van hun manager. Ze waren vastbesloten een band te beginnen en het te gaan maken, en hadden iemand gevonden die hen wilde managen.

Beluister het fragment:

"Lowlands was terrifying. Those gigs at that point in our career were terrifying anyway."

Midlands

In een grauwe fabrieksstad, in de traditionele Engelse regio Midlands, begon het avontuur eigenlijk pas echt.

"We just went to Birmingham. We had a good time. It's quite a slow city. There is a lot of space and industrial units, it's pretty cheap. It's what you need. I don't know how young bands that go to London and manage to, you know. Well I guess they just starve haha."

In die regio was de huur laag en hadden de mannen veel kansen om op te treden. Goede redenen voor de jongens om te verkassen naar Birmingham, tevens de thuisbasis van onder andere ELO, The Streets en Duran Duran.

Birmingham niet erg sexy

Het is weliswaar de grootste stad in Engeland na Londen, maar een erg sexy imago heeft “Brummie” niet.

"I don't think Birmingham has ever had a strong scene that defines the people. The people in Birmingham are very different from a Liverpool or a Manchester."

Tom woont tegenwoordig met zijn vrouw (BBC radio-dj Edith Bowman) en kids in Londen. Ed woont in New York. Maar Russell woont nog steeds in Birmingham. Dit is dan ook de plek waar de band nog het liefst repeteert.

The Back Room

Na ongeveer twee jaar in Birmingham gingen Editors iets opnemen. In 2005 kwam 'Bullets' uit, hun debuutsingle. Dit liedje werd vooral gedraaid op alternatieve stations. BBC radio-dj Zane Lowe riep het nummer uit tot Single van de Week. Binnen een dag waren alle exemplaren uitverkocht. Toch duurde het een jaar voor hun debuutalbum The Back Room echt aansloeg.

"That first record, especially in modern terms, it took quite a while to connect on a wide level. We did a lot of touring with it. And released a lot of singles, some more than ones."

Editors op Lowlands

In diezelfde zomer (2005) stond de band alweer op Nederlandse bodem. Dit keer op Lowlands. Jammer genoeg stond al hun apparatuur nog op de band van de vliegmaatschappij in Birmingham. Hierdoor moesten ze spullen lenen van andere bands. Alsof een festival-optreden nog niet spannend genoeg was.

"It was terrifying. I mean, those gigs at that point in our careers were terrifying anyway. Those were our first experiences at big festival stages. And they are not very easy when you are starting out."

"Our equipment was still sitting there at the airport when we came back in Birmingham."

Gelukkig reageerde het publiek op Lowlands heel positief.

"They knew about it, because they have been told. Thank God! There was a warmth and an even bigger sence of appreciation. Because we made the effort and tried to do the show. I've listened back to recordings of some of those songs. And it's fucking terrible haha. It sounds so bad! Anyway I'll never forget that show."

Nog geen headliner

Ondanks dat werd Nederland gelijk verliefd op Editors. Toen het tweede album An End Has A Start (2007) uitkwam, was de band al uitgegroeid tot een Pinkpop mainstage act. Maar ze waren nog geen headliner.

"On the second record, we played Pinkpop mainstage, but at four p.m. I don't know, you are at a funny point generally. You're still a young band, you're still trying to find your feet. You haven't done those big stages at night. You are not the headliner, which a lot of people in the audience are waiting for, just after you."

Tom Smith kon zijn draai niet vinden

Tom Smith worstelde de eerste jaren erg met optreden voor een groot publiek. Hij vond het eng en had moeite om zijn draai te vinden.

"The first two albums, all those shows, were quite tence for me, quite hard work. Festivals come along and stages get bigger. And there are really enormes crowdes. It's terrifying and I'm still learning. Finding new ways of doing things on stage and stuff but ones you tweak that in your mind, it suddenly becomes enjoyable."

Critici vonden dat ze veel te serieus waren, er kon nauwelijks een lachje vanaf. Technisch gezien was het allemaal goed, maar er miste nog iets. Het ontbrak een beetje aan dat gene wat een live-optreden zo opwindend kan maken.

"We never dreamt about being performers. It was just about making songs together and rehearsing and recording them and that was kind of what we loved about it."

Beluister het fragment:

'Performen en omgaan met donkere periodes leerden ze van R.E.M.'

R.E.M. leert Editors entertainen

Het kostte de band behoorlijk wat tijd, eigenlijk tot album nummer drie In This Light And On This Evening, om onder de knie te krijgen hoe je een mensenmassa entertaint.

"It takes a while to get used to those big stages. I don't think anyone can do it, until you have done quite a few records. You are performing, people are there to be entertained. They want to hear your songs and I guess we kind of lightened up a bit and understood that a little bit more."

R.E.M. leert ze hoe. Editors stonden in hun voorprogramma in 2008 en zagen een band die ze intens bewonderen, het publiek bespelen.

"Watching Michael Stipe and that band go on stage every night and have that perfect balance of being a great band and not too perfect sounding - you know, it's still a rockband - but then also being wonderful performers and entertaining the crowds."

Moeilijkere periodes

R.E.M. is een grote inspiratiebron. Vanwege hun muziek, maar óók vanwege hoe de bandleden meer dan dertig jaar met elkaar zijn omgegaan. Ook tijdens moeilijkere periodes.

"They have taken decisions and gone through bad times as well with the band. And dealt with a member leaving."

Chris stapt uit de band

Een bandlid verliezen, daar weten de Editors alles van. In 2012 stapt gitarist Chris uit de band. Dit was geen makkelijke tijd. De maanden voor het vertrek van Chris worstelde Editors met nieuw materiaal.

"I think in some way we were mourning it while still working together. That's when it was hard. We were still rehearsing as a four piece, we were all there and then it was like 'Well it's just no good anymore guys'."

Wat er precies mis dan? dat hoor je in het volgende deel. Eerst even terug naar de derde plaat. In This Light And On This Evening was meer een elektronische plaat geworden, die ze opnamen met hulp van legendarische producer Flood. Ook de man achter platen van U2 en Depeche Mode.

"He is a legend and we love him to bits. Totally got the same sence of humor. He's a sarcastic grumpy old mad man. He was kind of part of the band."

Hij was op dat moment precies de man die ze zochten voor de nieuwe sound. De fans van het eerste uur moesten wel even wennen aan het nieuwe geluid maar het was precies wat Editors nodig hadden om een grote stadion-act te worden.

Beluister het fragment:

'Het romantische idee dat we elkaars beste vrienden waren, klopte niet.'

Album nummer vier opnieuw met Flood

In 2010 doken Editors opnieuw de studio in met producer Flood, maar het werkte niet. Deze keer ging het gewoon niet lekker. Alles wat bij album drie zo lekker ging, verliep nu stroef. Chris wilde door met de elektronische sound van het derde album. Tom, Russell en Ed wilden iets anders. Maar wat? Ze bleven ploeteren en het was gewoon geen leuke tijd voor de band.

"The romantic notion is that we would be best friends forever. We would never have wives or girlfriends. We would always stay in the same house from the age of eighties and be best buddies forever.

With the rocky road that we traveled over the last two years and the things we went through with Chris, there was a discovery that me (Tom), Russell and Ed want to keep doing this properly and we are very passionate in the songs that we make together. We did not want that to stop. That was something that we've learned. But as a four piece, that was no longer working. So yeah I mean it was a funny few years."

Rock Werchter 2012

Gitarist Chris was april 2012 al definitief uit de band gestapt. En dat moment had zomaar het einde van Editors kunnen betekenen, of op z'n minst een heel heel heel lange pauze, maar het liep anders dankzij Rock Werchter.

De band had al een optreden op Rock Werchter in de agenda staan. Tom wilde eigenlijk door het verlies van Chris afzeggen, maar Russell en Ed haalden hem over gewoon te gaan. Uiteindelijk was die Werchter-show, op 30 juni 2012, een van de belangrijkste uit de geschiedenis van de band.

"Talk about career highlights. That show is on the top of the things that come to my mind, because it was so significant, because we were a new band.

We started with a new song, and it was a risk. And we took a risk - because I didn't want to do the show - when we made a decision to go on without Chris. And in the end it was a reason it went so well."

De bandleden zaten vol energie en hadden weer enorm veel zin om een album te maken. De band stuiterde zowat het podium af. Daarbij hoorde op dat moment ook de twee nieuwe leden die waren aangetrokken om Chris te vervangen: gitarist Justin en toetsenist Elliott.

"It was an amazing show. Epic, it couldn't been any better, for us, for the audience. So to come of stage; it was just glowing, relieve, happiness, it was brilliant. It was 'ok now let's make a record'."

Editors naar Nashville voor The Weight Of Your Love

Voor de opnames van het volgende album, The Weight Of Your Love, gingen Editors naar Nashville.

"I have always wanted to go to America to make a record."

Samen met producer Jaquire King, bekend van onder andere Kings Of Leon, nemen ze de plaat op. Het was tijd voor iets simpels. De weidsheid van Amerika, de totale verandering van omgeving, het deed de band meer dan goed. Het voelde als een nieuwe start. Bijna als een nieuwe band.

Beluister het fragment:

'Het eerste album van Elbow was een groot ding voor ons.'

Muzikale veelvraat Russell

Bassist Russell is de muzikale veelvraat van de band. Toen hij bij Editors kwam, was hij een halve metalhead. Nu heeft hij een gevarieerde muzieksmaak. In elke stad checkt hij of er ergens een vinylzaakje is om zijn collectie aan te vullen.

"I think on the second record I went through a David Bowie stage and bought every Bowie record and listened to Bowie non-stop."

Tom Smith luisterde minder naar muziek

Tom is door de jaren heen minder muziek gaan luisteren, maar hij heeft wel een aantal songs die hem heel dierbaar zijn. Zoals 'Rudy With A Flashlight On' van Lemonheads. Daar heeft hij zelfs zijn zoon naar vernoemd. Zijn allereerste album herinnert hij zich ook nog goed. Maar dat was iets heel anders: The Best Of Status Quo. 'In The Army Now' vindt hij nog steeds een goed nummer. Een album dat heel de band beïnvloed heeft is Asleep In The Back, het debuut van Elbow.

"When we first went to University, Elbow released their record. Just the whole ethos of that band, the aroma, that Manchester kind of 'We've had a lot of pints, we are a bunch of mates who have been around for a long time,' was straight in with that record. It was a big thing."

Elbow inspiratie voor Editors

Ze werkten zelfs ooit samen met Guy Garvey.

"We ended up doing a recording together on the first album, which was a b-side"

Check hier MetMichiel Special over Elbow!

The Strokes

Naast Elbow zijn ook The Strokes en Interpol van grote betekenis geweest voor Editors.

"At the time the Elbow record came out, it was also the time that the first Strokes record came out. It's a classic. A real defining record of that time as well. We became friends, bonding over The Strokes record. Interpol's first record came out at that same time."

Het zijn meer Amerikaanse dan Britse bands die Editors beïnvloed hebben. Dus in die zin is hun uitstapje naar Nashville voor de opnames van The Weight of Your Love niet zo raar geweest.

Favoriete song van Editors

Hun favoriete song, die nog steeds regelmatig wordt gedraaid in de tourbus - en die zelfs aan de nieuwe bandleden Justin en Elliot werd voorgelegd als een soort test - is 'Friends Like These, van een onbekendere band waarmee ze langdurig door Amerika tourden: Mobius Band.

"I do love that song. It's from a band that we toured with for a long time in America, who is always on the fringe of, you know... thay could have been MGMT. They have got this song called 'Friends Like These' which we played a lot. We played their records a lot on the tourbus. And it's a great tune. We played it to the new guys in the band. And they were like 'Who's this? This is great!'."

Beluister het fragment:

"Onze eigen favorieten zijn juist niet de grote hits die we avond aan avond al spelen..."

Strokes, Interpol, REM, Elbow, dat zijn namen die niet zouden ontbreken op een Spotify lijstje van Editors, maar ook van hun eigen materiaal hebben ze zo hun favorieten. Dat zijn echter juist eigenlijk niet de grote hits die ze avond aan avond al spelen.

"On the records, it's usually the ones that we don't play. Some of the slower numbers. There's always this kind of slight struggle between the songs that we play live and the songs that we are know for. And we like and love them and they are part of us. And when I hear them on the radio now and then I think 'Shit, that was good'. I'm very prood of that you know."

De nummers waar de band zelf het meeste mee heeft, zijn de nummers die eigenlijk niet of nauwelijks live te spelen zijn, omdat ze opgenomen zijn met een orkest, of omdat ze niet goed passen in de bestaande setlist. En om de balans te vinden tussen de nummers die je zo lekker live kunt spelen en de nummers die ze zelf graag horen, dat is eigenlijk de kern van Editors.

Beluister het fragment: