Dit is waarom wij van Ry X houden

Ry X is een Australische songwriter, muzikant en algehele chiller. Dinsdag 17 mei stond hij in Paradiso, waar hij na de laatste noten de grote zaal ademloos en snakkend naar meer achterliet. 3FM wil jou de muziek van Ry X niet onthouden. Maak kennis met Sir Ry Cuming, oftewel Ry X.

3FM: tof om je te spreken, Ry! Gisteren stond je in Paradiso, de avond ervoor in Berlijn en vanochtend bij Giel. Moe?
Ry X: Yes!

Glaasje water?
Yes!

Stukje kokosnoot?
Yes, please!

Ok, let’s go!

Kan je nog wel genieten als je elke avond in een andere stad staat?
Zeker, alhoewel we in Amsterdam maar een paar uurtjes de tijd hadden. We hebben een beetje kunnen rondwandelen en zijn we een paar cafe’s ingedoken. Het is altijd fijn om in Amsterdam te zijn, ook al heb je maar weinig tijd.

Je schreef over Berlijn. Is Amsterdam next?
Ja, ik ben er zelfs al mee bezig.

Cool! We kunnen niet wachten. Allereerst: gefeliciteerd met je nieuwe plaat, Dawn!
Thanks!

Wie of wat heeft je geïnspireerd?
Voornamelijk mijn eigen ervaringen. Het is heel puur, oprecht werk. Het omvat een bepaalde naaktheid, zonder toevoegingen. De inspiratie komt ook voort uit de behoefte om mijn levenservaringen met de wereld te delen. Dat is voor mij veel belangrijker dan een album maken met als doel het scoren van zoveel mogelijk hits. De inspiratie komt dus voort uit een bepaalde eerlijkheid naar mezelf toe, zowel muzikaal als tekstueel.

In je werk komen vaak de vier elementen (water, aarde, lucht en vuur) naar voren. Als je één element mag kiezen, welke kies je dan?
Water betekent heel veel voor mij. Het is sterk, het is in staat om door de jaren heen rotsen te verschuiven, het vloeit prachtig, is zuiver. Ik ben opgegroeid met water dus als ik ’s ochtends wakker word en ik neem een duik dan herinnert dat mij aan vroeger. En we bestaan natuurlijk voor 70 procent uit water!

We zien het element water ook weer terugkomen in de videoclip voor 'Only', die trouwens in slow motion is gedraaid. Ben je zo gek op slomo?
Het versterkt de energie van mijn muziek. Het is heel erg zeldzaam om het leven in slow motion te zien en hoe bijzonder die momenten en details eigenlijk zijn als je ze vertraagd. En dat is eigenlijk hoe ik de wereld soms zie. De kleine details binnen het geheel, dat is ook wat ik het liefst creëer, en waar 'Only' over gaat. Het loslaten van controle, want als je valt, kun je nog steeds niet voorzien wat er gebeurt. En als je die controle verliest, is het enige wat je kunt doen jezelf laten gaan, eraan overgeven. En de schoonheid daarvan, het romantische en poëtische van slow motion werkt heel goed samen met mijn muziek.

Het klinkt alsof je snel een idee hebt voor een video.
Soms weet ik al precies welke energie ik in de video wil terugzien. Ik weet dan nog niet precies welke shots, maar ik heb er wel al een gevoel bij, dus hoe het zou moeten zijn. Soms heeft een liedje een reden, dat probeer ik dan te vangen in film, niet op een letterlijke, verhalende manier, maar op een emotionele manier. Dat is heel belangrijk voor me.

Maar een echt duidelijk beeld heb je dan nog niet?
Nee. Ik vind het ook belangrijk dat mensen hun eigen connectie en interpretatie kunnen behouden. Datzelfde geldt voor mijn teksten. Ze zijn misschien niet beknopt, maar ze vangen volledige ervaringen in simpele lijntjes. En ik denk dat mensen dat intuïtief begrijpen.

Zoals 'Howling'. De tekst is poëtisch en de muziek geeft je de vrijheid voor eigen interpretatie.
Daar heb je gelijk in. In drie minuten creëer je je eigen wereld. En dat is mijn doel.

Die eigen wereld creëer je gemakkelijk met het openingsnummer 'Dawn'.
'Dawn' is de basis van een van de andere songs. Ik hou enorm van eigentijdse, moderne componisten zoals Steve Reich, John Adams en Philip Glass. Daarnaast vind ik het een mooie manier om het album te introduceren. Niet zo bombastisch of met veel kick-drums, maar gentle.

Zoals dawn is; een vredige morgen.
Precies als een zonsopgang ja. Het is het begin van het album. Het begin van meer Ry X. Het begin van de toetreding tot de muziekindustrie, waar ik me op een bepaalde manier een tijdje voor verscholen heb en mezelf nu meer accepteer.

Wanneer schreef je deze meeslepende openingstrack?
Ongeveer een jaar geleden, samen met cellisten en een violist. Ik was de stukjes aan het neuriën en zo hebben we het in de studio in elkaar gezet.

Je werkte samen met Steve Nalepa en Adam Freeland (The Acid) en Frank Wiedemann (The Howling). Wat heb je daar aan overgehouden?
We hebben enorm veel van elkaar geleerd en ik denk dat je beïnvloed wordt door elkaar doordat je zo nauw samenwerkt. Maar met het maken van dit album heb ik geprobeerd om niet op hun tenen te trappen. Ik produceer alles voor The Acid en voor Frank Wiedemann, dus het ligt misschien voor de hand om een album met hippe elektronische muziek te maken. Maar ík wilde juist terug naar de roots en de essentie van mijn muziek.

Zie je ze nog?
Met The Acid heb ik onlangs nog een film opgenomen voor Tribeca Film Festival. Ik streef ernaar om nieuwe muziek met ze te blijven maken, maar ik kan niet in een paar jaar vier albums en drie EP’s uit mijn mouw schudden. Veel liedjes als 'Howling' en 'Basic Instinct' zijn van origine Ry X-songs, alleen later uitgebracht onder een andere naam.

Is dat niet zonde?
Het voelt haast alsof ik deze songs een beetje weggeef. Aan de andere kant vind ik het juist ook weer iets moois, want het blijft je stimuleren om te blijven creëren.

Bovendien staat de 'X' in je naam ook voor samenwerkingen, toch?
Zo wil ik die 'X' inderdaad weer graag zien. Het was de bedoeling dat het "Ry X Frank Wiedemann", "Ry X Adam Freeman", etc. zou worden. Maar zij kwamen uiteindelijk met eigen namen. In de toekomst ben ik van plan om samenwerkingen op die originele manier aan te pakken, dus "Ry X Pietje" (fictief hoor) bijvoorbeeld.

Over samenwerkingen gesproken... Met welke artiest zou je graag willen samenwerken?
Björk. Maar als Radiohead me zou vragen, dan weiger ik dat natuurlijk niet. Maar ik ga voor Björk omdat ik respecteer wat ze in al die tijd heeft gemaakt en ik hou van haar manier van creëren, hoe ze in het leven staat als activist en vrouw. Ik vind haar een prachtmens.

Heb je die video gezien waarin ze de televisie ziet als een wereld op zich?
Ry: Ja! [Ry citeert: "And there’s a little city, a little city inside and, and can you imagine all these as little roads coming down, and these images on the screen…"] Haar stem is zo mooi, en dit is naar mijn mening de manier waarop een artiest de wereld ziet en benadert.

Waar is jouw thuis?
Australië (Byron Bay) waar ik geboren ben, Californië (L.A. Coast) waar ik neergestreken ben, en Berlijn is mijn derde thuis. Op elke plek heb ik een andere kijk op mezelf. Maar ze zijn alle drie mijn thuis.

Klinkt fijn, we zijn jaloers. Thanks voor het gesprek en je mooie muziek.
Welcome, en jij bedankt voor de kokosnoot!

Nieuwe of al bestaande fan? Goed nieuws! Ry X staat deze zomer op Lowlands.

Check ook 'Deliverance'