De Pampus reisgids: alle feitjes en plaatjes
- Nieuws
- De Pampus reisgids: alle feitjes en plaatjes
Het zit er inmiddels bijna op, onze vijftigste verjaardagsfeestje op dit eiland! Maar hoe zit het eigenlijk precies met Pampus?
Als jij de headline '3FM ligt vier dagen lang voor Pampus' ziet, wat denk je dan? Dat we daar met z'n allen lekker lazy op wat zitzakken gaan liggen? Think again! Het wordt een weekend vol verrassende shows, optredens en hopelijk 30 graden en zonneschijn (een beetje dromen mag altijd).
>> Claim hier je gratis ticket naar Pampus.
Ook ga je genieten van de 50 Jaar 3FM Top 100, waarvoor je nog steeds jouw favoriete 3FM tracks kunt aanmelden. Pampus is niet alleen onze thuisbasis van 1 tot 4 oktober: het is een bijzonder eiland met een heel eigen geschiedenis. En die vind je hieronder.
Aha-momentje
Laten we de grote vraag maar meteen tackelen... Waar komt de uitdrukking 'voor pampus liggen' eigenlijk vandaan? Pampus verwijst naar een zandbank in het IJ, vlak voor Amsterdam. Tijdens de Gouden Eeuw was Pampus nogal een pain in the ass voor zwaarbeladen schepen: ze moesten vaak wachten tot het vloed werd om de bank te kunnen passeren. Ze lagen dus letterlijk 'voor Pampus'!
Het eiland Pampus, waar wij binnenkort aanmeren, is vernoemd naar de vaargeul Pampus, die dan weer vernoemd is naar deze zandbank. Volg je 'm nog? De geschiedenis van Pampus is onder te verdelen in drie stappen, maar first things first: een mooie birds eye view van Pampus!
Forteiland PampusPampus is a man-made island and sea fort located in the IJmeer near Amsterdam. The fort was commissioned in 1895 to protect the IJ bay and harbour of Amsterdam.There is a well-known Dutch expression "lying for Pampus" (voor Pampus liggen) describing people that are lying down knocked out. It stems from the time ships had to wait for high tide at the Pampus sandbank/shallows before they could enter the harbour of Amsterdam.
Posted by Stuff Dutch People Like on Thursday, September 10, 2015
Let's get wet
Inundaties, wel eens van gehoord? Wij ook niet. Toch heeft het een belangrijke rol gespeeld in het verdedigen van ons land tegen vijandelijke troepen! Is het iets strategisch? Ja. Is het iets technisch? Nee. Inunderen is het doorsteken van dijken, waardoor grote stukken land onder water komen te liggen. Er wordt hierbij meestal gekozen voor 30 tot 60 centimeter water, een hoogte waarmee het land niet te bewandelen, maar ook niet te bevaren is.
De Hollandse Waterlinie
Fransen, Engelsen, Duitsers, het maakte eigenlijk niet uit wie Nederland wilde aanvallen vanaf de late Middeleeuwen, ze kregen allemaal te maken met de Hollandse Waterlinie. Deze verdedigingslijn moest grote steden in het Randstadgebied beschermen tegen buitenlandse agressors. De naam verklapt het al: de Hollandse Waterlinie gebruikte water (juist, de inundaties!) als hoofdverdediging en werd daarnaast bewaakt door forten.
De Waterlinie was 85 kilometer lang en liep van de voormalige Zuiderzee (nu het IJsselmeer) tot aan de Biesbosch. In totaal is de linie drie keer ingezet als verdediging: tijdens de Frans-Duitse oorlog in 1870 en in zowel de Eerste als Tweede Wereldoorlog.
De Stelling van Amsterdam
De Stelling van Amsterdam, een groep vestigingen rondom onze hoofdstad, was ook onderdeel van de waterlinie. Na de Frans-Duitse oorlog was er een verhoogd risico op een aanval op Amsterdam en ondernam het stadsbestuur extra maatregelen om de hoofdstad beter te beschermen. Een extra fort vond men wel een goed idee, en voilà, Pampus was born!
Het forteiland is nooit gebruikt voor oorlogshandelingen, maar heeft tijdens de Eerste Wereldoorlog wel vier jaar lang een groep van 200 soldaten gehuisvest. Ook woonde er een aantal jaar een fortwachter, in z'n uppie. Toen in 1940 het gebruik van vliegtuigen in de oorlog geïntroduceerd werd, had de Hollandse Waterlinie weinig tot geen nut meer.
De tent afbreken
Pampus was geen lang leven beschoren: in 1933 werd het eiland alweer gesloten. De Duitsers haalden al het metaal weg om te gebruiken voor industrie. Tijdens de Hongerwinter (1944-1945) vroor het zó hard dat Pampus via ijs te bereiken was, en werd al het hout door Amsterdammers uit het fort gehaald om op te stoken. Het fort raakte hierdoor in verval, maar is inmiddels weer netjes opgelapt!
Party like it's 1962
3FM is niet de eerste die Pampus wil gebruiken voor een feestje. In 1962 vaarde een groep Amsterdamse studenten naar het eiland om wat kalkoentjes te bereiden op een tien meter lang fornuis. Na het diner werd de dag natuurlijk beëindigd met een dansje, en de studenten vonden het zo leuk op Pampus dat ze het nog een tijdje bezet hebben. Dit zie je nog steeds terug aan de vele slogans en muurschilderingen die achtergelaten zijn. Check dit item van het oldschool Polygoonjournaal:
Kalkoen op Pampus
En nu?
Vandaag de dag is De Hollandse Waterlinie is nog aardig intact: de meeste forten staan er nog steeds, maar de open stukken land zijn grotendeels volgebouwd of beplant. Pampus is als toeristenattractie nog te bereiken per boot, en wordt verder nog gebruikt voor feesten en partijen. Waaronder dus de 3FM fissa van 1 tot 4 oktober! De DJ's genoten in juli al van het Ibiza van de Lage Landen:
We're on a boat! #3FM #secretmission pic.twitter.com/wWIuqazeQl
— Domien Verschuuren (@Domien) July 3, 2015Nederland, uw stem telt
Je input is nog steeds van harte welkom. Kies jouw favoriete topplaten uit 50 jaar 3FM-geschiedenis en stem ze de top 100 in!